Üroloji pratiğimde sık karşılaştığım sorunlardan biri aşırı aktif mesane sendromudur. Bu hastalık, mesanenin normalden daha fazla kasılmasıyla ortaya çıkar ve kişide sık idrara çıkma, ani sıkışma hissi ve çoğu zaman idrar kaçırma sorununa yol açar. Özellikle kadınlarda daha sık görülse de erkeklerde de karşımıza çıkabilir. Her ne kadar yaşamı tehdit etmese de sosyal yaşamı, iş hayatını ve psikolojik sağlığı ciddi şekilde etkileyebilir. Hastalarımda gözlemlediğim en önemli noktalardan biri, bu sorunu yaşayan kişilerin utanma nedeniyle doktora başvurmakta geç kalmasıdır.
Belirtiler ve Şikâyetler
Aşırı aktif mesanesi olan hastalarımda en sık gördüğüm şikâyet ani idrar sıkışması ve tuvalete yetişemeden idrar kaçırmadır. Bunun yanında gündüz çok sık tuvalete gitme, geceleri birden fazla kez uyanma, idrar yaparken tam boşaltamama hissi ve ani sıkışma atakları tabloya eşlik edebilir. Bu şikâyetler kişinin günlük yaşam kalitesini ciddi şekilde düşürür. Özellikle sosyal ortamda yaşanan idrar kaçırma problemleri, özgüven kaybına ve psikolojik sorunlara yol açabilir.
Tanı Yöntemleri
Tanıda en önemli basamak hastanın öyküsünü dikkatle dinlemektir. Ardından idrar tahlili, ultrasonografi ve böbrek fonksiyon testleri ile değerlendirme yaparım. Bazı hastalarımda ürodinami dediğimiz özel testlere de başvururum. Ürodinami, mesanenin dolma ve boşalma fonksiyonlarını ayrıntılı olarak ortaya koyar. Bu sayede sorunun kaynağını daha net görebilir ve doğru tedavi planını yapabilirim. Çünkü aşırı aktif mesane ile stres tipi idrar kaçırmayı birbirinden ayırmak, tedavi başarısı için kritik öneme sahiptir.
Tedavi Seçenekleri
Tedavi planını her zaman hastanın şikâyetlerinin şiddetine göre yaparım. İlk aşamada yaşam tarzı düzenlemeleri, sıvı tüketim alışkanlıklarının değiştirilmesi, kafeinli içeceklerden uzak durulması ve mesane eğitimi öneririm. Ayrıca pelvik taban egzersizleri (Kegel egzersizleri) idrar kontrolünü güçlendirmede oldukça etkilidir. İlaç tedavileri de sık kullandığım yöntemler arasındadır. Ancak bazı hastalarımda ilaçlar ve yaşam tarzı değişiklikleri yeterli olmaz. Bu durumda daha ileri tedavi yöntemleri ve cerrahi seçenekler gündeme gelir.
İdrar Kaçırma Ameliyatları ve Modern Yöntemler
İdrar kaçırma sorunu, cerrahi yöntemlerle başarılı bir şekilde tedavi edilebilen bir problemdir. Kadın hastalarımda en sık uyguladığım yöntemlerden biri askı ameliyatlarıdır (TVT, TOT). Bu ameliyatlarda idrar kanalına destek sağlayan bir askı yerleştirilir ve kontrol sağlanır. Erkeklerde ise prostat cerrahisi sonrası gelişen idrar kaçırma durumlarında yapay sfinkter ameliyatı oldukça başarılı sonuçlar verir. Ayrıca aşırı aktif mesane tedavisinde mesane içine botoks uygulamaları da etkin bir yöntemdir. Botoks enjeksiyonları mesane kaslarını geçici olarak gevşetir ve ani kasılmaların önüne geçer. Daha ileri vakalarda ise sinir modülasyonu tedavileri ya da açık cerrahi yöntemler uygulanabilir.
Benim Önerilerim
Aşırı aktif mesane ve idrar kaçırma problemleri toplumda çok sık görülmesine rağmen, utanma duygusu nedeniyle çoğu hasta doktora başvurmaktan çekinir. Benim tavsiyem, bu şikâyetler başladığında zaman kaybetmeden bir üroloji uzmanına başvurulmasıdır. Çünkü günümüzde hem medikal hem de cerrahi tedavi yöntemleri sayesinde oldukça başarılı sonuçlar almak mümkündür. Tedavi sonrası süreçte düzenli kontroller ve hastanın tedaviye uyumu başarıyı artırır. Hastalarıma her zaman şunu vurgularım: idrar kaçırma kader değildir, doğru tanı ve uygun tedavi ile yaşam kalitenizi yeniden kazanabilirsiniz.
